Episode 9

full
Published on:

1st Apr 2023

Anti-Apartheidsbeweging

Deze aflevering gaan we het hebben over de anti-apartheidsbeweging in Nederland.

We beginnen met een klein beetje achtergrond over apartheid, het ontstaan van het systeem in Zuid Africa en de opkomst van de locale strijd er tegen. Dan pakken we door naar de internationale solidariteitsbeweging met de strijd tegen apartheid in Zuid-Afrika. We eindigen met een discussie over het einde van de apartheid en de nasleep.

We gaan in op de Nederlandse roots van apartheid en hoe er lange tijd voornamelijk solidariteit met de racisten was, vanuit de bible belt die bij ABN Amro gouden munten kocht om Zuid Afrika te 'helpen'.

Na de Tweede Wereldoorlog sloeg het wat om, omdat de witte racisten in Zuid Afrika een beetje te enthousiast over nazi-Duitsland waren geweest. Toen kwamen de eerste solidariteitscomités van de grond, ook in kerkelijke kring, en werden de eerste acties gevoerd, zoals de Boycot Outspan campagne.

In de jaren 1970 ontstonden er meerdere comités naast elkaar, afhankelijk van de elkaar concurrerende linkse bloedgroep. En in de jaren 1980 gingen ook de buitenparlementaire activisten zich met (solidariteit met) Zuid Afrika bemoeien.

De aanhoudende onderzoeken van de VN naar de bedrijven die zaken bleven doen met Zuid Afrika, terwijl er een besluit genomen was dat Zuid Afrika moest worden geboycot, waren een belangrijke bron voor activisten. Aanvankelijk werden lukraak bedrijven uit de zwarte lijst gepikt, maar na een tijd werd de aandacht vooral op Shell gericht. Zuid Afrika had namelijk zelf geen olie en moest dat allemaal importeren.

Er dook een groep op onder de naam RARA (Radicale Anti Racistische Actie) die vond dat de anti-Shell-activisten te slap waren en eerst Shell en later vooral de Makro/SHV van Fentener van Vlissingen in de as ging leggen. Met succes want de SHV besloot te stoppen in Zuid Afrika (later bleek dat een truc te zijn geweest). En het Shell-lab in Amsterdam en later hoofdkwartier in Den Haag werden omsingeld en geblokkeerd.

Maar toen kwam er ook een einde aan apartheid. Mandela werd in 1990 vrijgelaten, het ANC gelegaliseerd en dat won de verkiezingen in 1994 met overmacht.

Links

Over Hollanditis

Over de turbulente geschiedenis van sociale bewegingen in de polder. Begin jaren tachtig keek men in het buitenland verbaasd naar de massale vredesbeweging in Nederland die uit het niets leek te zijn opgestaan. De mensen hier hadden Hollanditis, of de "Dutch Disease" te pakken. Deze nieuwe podcast over de turbulente geschiedenis van sociale bewegingen in de polder laat zich inspireren door deze periode. We vertellen verhalen van de vredesbeweging tot kraken, over een rijk verleden van activisme, verzet en strijd in de lage landen. We graven deze geschiedenis op ter lering (ende) vermaak en inspiratie.

Hollanditis wordt gehost door Jeremy en Kees. Natuurlijk zijn die in van alles en nog wat onbezoldigd actief, als ze niet met een goed glas bietensap op de bank een boek zitten te lezen.

Kees is een luie huisvader en onderbetaalde zzp-er, maar ook al een leven lang op zoek naar rellen en bevrijdende revoluties (soms lukte dat bijna!) En fulltime amateur mediamaker (o.a. globalinfo.nl).

Jeremy is part time luie huisvader, part time army of one 'technical media support' en mede-organisator van het jaarlijkse 2.Dh5 festival voor activisten en wereldversleutelaars. Ook is/was hij voor of achter de schermen betrokken bij de podcasts Crash Course Economics, De Lockdown en Future Beyond Shell.

Hollanditis website

Copyleft - Kees & Jeremy - Radicale huisvaders

Show artwork for Hollanditis

About the Podcast

Hollanditis
Over de turbulente geschiedenis van sociale bewegingen in de polder.
Over de turbulente geschiedenis van sociale bewegingen in de polder. Begin jaren tachtig keek men in het buitenland verbaasd naar de massale vredesbeweging in Nederland die uit het niets leek te zijn opgestaan. De mensen hier hadden Hollanditis, of de "Dutch Disease" te pakken. Deze nieuwe podcast over de turbulente geschiedenis van sociale bewegingen in de polder laat zich inspireren door deze periode. We vertellen verhalen van de vredesbeweging tot kraken, over een rijk verleden van activisme, verzet en strijd in de lage landen. We graven deze geschiedenis op ter lering (ende) vermaak en inspiratie.

Hollanditis wordt gehost door Jeremy en Kees. Natuurlijk zijn die in van alles en nog wat onbezoldigd actief, als ze niet met een goed glas bietensap op de bank een boek zitten te lezen.

About your hosts

Kees Stad

Profile picture for Kees Stad
Kees is een luie huisvader en onderbetaalde zzp-er, maar ook al een leven lang op zoek naar rellen en bevrijdende revoluties (soms lukte dat bijna!) En fulltime amateur mediamaker (o.a. globalinfo.nl).

Jeremy Utrecht

Profile picture for Jeremy Utrecht
Jeremy is part time luie huisvader, part time army of one 'technical media support', web developer en mede-organisator van het jaarlijkse 2.Dh5 festival voor activisten en wereldversleutelaars. Ook is/was hij voor of achter de schermen betrokken bij de podcasts Crash Course Economics, De Lockdown en Future Beyond Shell.